Eksperci: Zastąpienie Bełchatowa OZE z korzyścią dla polskiej gospodarki

Szybsze odejście od spalania węgla w Elektrowni Bełchatów przyniesie korzyści środowiskowe, społeczne i gospodarcze. Pozwoli też zaoszczędzić Polsce 4 mld euro. To wnioski z nowego raportu „Ocena możliwości zastąpienia elektrowni Bełchatów”, przygotowanego przez firmę doradczą enervis.

Analitycy enervis energy advisors policzyli, że spójna strategia odejścia od węgla w elektroenergetyce do 2035 r. pozwoliłaby Polsce na głęboką redukcję emisji CO₂ i ograniczenie ich negatywnych skutków dla zdrowia. Umożliwiłaby także zmniejszenie importu energii i paliw oraz obniżenie kosztów działania systemu energetycznego. Wszystko to przy jednoczesnym zapewnieniu nowych miejsc pracy.

Raport porównuje dwa scenariusze: referencyjny, oparty na ostatnim projekcie Polityki Energetycznej Polski, oraz odejścia od węgla. W ramach drugiego scenariusza zbadano dodatkowo udział szybszego wygaszenia bloków węglowych Bełchatowa.

Wyniki przeprowadzonego modelowania pokazują, że zdecydowanie bardziej opłacalne i przyjazne dla klimatu jest zastępowanie węgla elektrowniami wiatrowymi i słonecznymi, uzupełnianymi przez jednostki gazowe. Emisje CO₂ są tutaj niższe o 38 proc., a innych szkodliwych substancji – nawet o 42-64 proc. Realizacja tego scenariusza pozwoliłaby Polsce na oszczędności rzędu 4 mld euro.

Ważną rolę odgrywa wcześniejsze wygaszenie bloków węglowych Bełchatowa, które odpowiada za około 5 proc. łącznej redukcji emisji. Zamknięcie większości bloków elektrowni do końca 2030 r. przekłada się też na 4 mld euro oszczędności w całkowitych kosztach systemu energetycznego.

Bardziej progresywne zastępowanie węgla OZE miałoby także pozytywny wpływ na rynek pracy i bezpieczeństwo energetyczne Polski. Według szacunków enervis, w tym scenariuszu bezpośrednie zatrudnienie jest wyższe o 45 proc., a łączny poziom zatrudnienia w sektorach węgla brunatnego oraz energetyki odnawialnej – aż o 76 proc. Zmniejsza się też zależność od importu energii z zagranicy, a polska energetyka zyskuje szansę uporania się z jedną ze swych największych obecnych bolączek – drożejącym i coraz mniej konkurencyjnym prądem.

Elektrownia Bełchatów jest największym emitentem gazów cieplarnianych w Europie. Instalacja odpowiada za około 10 proc. emitowanego w Polsce CO₂. ClientEarth Prawnicy dla Ziemi od dawna podejmuje wysiłki mające na celu uświadomienie skali bełchatowskich zanieczyszczeń i sposobów ich redukcji. W grudniu 2018 fundacja zainicjowała kampanię #iCO2Dalej, której zwieńczeniem było wręczenie PGE podpisanej przez 10 tysięcy osób petycji z żądaniem zmniejszenia szkód, które wyrządza Bełchatów. W maju fundacja złożyła do NIK-u wniosek o zbadanie, z czego wynika znaczny wzrost szkodliwych emisji z elektrowni. By ocenić konsekwencje przejścia Bełchatowa na brudniejszy węgiel z odkrywki Szczerców, ClientEarth zleciła raport „Jaki węgiel dla elektrowni Bełchatów”, a w sierpniu współorganizowała debatę ekspercką „Scenariusze dla Bełchatowa”, podczas której udowodniono, że możliwa jest czystsza przyszłość elektrowni.