Polska stanie przed Trybunałem Sprawiedliwości UE w związku z nieskuteczną ochroną lasów

Komisja Europejska zarzuca Polsce niedopełnienie obowiązków wynikających z unijnych dyrektyw: siedliskowej i ptasiej. Ponadto, w ocenie Komisji Polska nie zapewnia społeczeństwu realnego wpływu na sposób gospodarowania lasami. Sprawa przeciwko Polsce została dziś skierowana do TSUE.

Komisja Europejska skierowała dziś sprawę przeciwko Polsce do Trybunału Sprawiedliwości UE w związku z niewystarczającymi działaniami na rzecz ochrony siedlisk leśnych oraz gatunków roślin i zwierząt, wymaganych na podstawie dyrektyw siedliskowej i ptasiej.

Dyrektywami tymi ustanowiono sieć Natura 2000 – europejską sieć obszarów chronionych, której celem jest zachowanie siedlisk i gatunków szczególnie ważnych dla Unii Europejskiej. Zgodnie z tymi przepisami plany urządzenia lasu, które regulują działania związane z gospodarką leśną, muszą zostać poddane ocenie pod kątem ich wpływu na obszary Natura 2000 przed wydaniem odpowiedniego zezwolenia.

W przypadku Polski oceny planów urządzenia lasu są przeprowadzane, jednak polskie prawo nie daje społeczeństwu możliwości zaskarżania tych dokumentów, a co za tym idzie – pozbawia obywateli i obywatelki realnego wpływu na funkcjonowanie polskich lasów.

Agata Szafraniuk, prawniczka Fundacji ClientEarth Prawnicy dla Ziemi, powiedziała:

“Jedna czwarta naszego kraju jest zarządzana bez żadnej kontroli ze strony Polek i Polaków, w oparciu o tak zwane akty kierownictwa wewnętrznego. Mowa oczywiście o Lasach Państwowych i planach urządzenia lasu, których nie da się zaskarżyć, nawet, jeśli naruszają prawo. Sprawy dotyczące polskich lasów powinny być rozstrzygane u nas w kraju, przez polskie sądy. Niestety, pomimo że problem nie jest nowy, wciąż jesteśmy zmuszeni kierować sprawy przed Komisję Europejską. Dlatego cieszymy się, że dzięki interwencji Komisji być może w końcu dojdzie do zmiany polskiej ustawy o lasach, tak abyśmy mogli rozstrzygać nasze sprawy w Polsce.

Problem braku kontroli sądowej nad planami urządzenia lasu jest bardzo dobrze znany polskiemu rządowi. Już w 2016 r., gdy doszło do zwiększenia wycinki w Puszczy Białowieskiej, wskazywaliśmy, że nie mamy możliwości kontroli tego co się tam dzieje. Razem z Rzecznikiem Praw Obywatelskich poszliśmy wówczas do Naczelnego Sądu Administracyjnego, ale sąd jedynie potwierdził to, co wiedzieliśmy wcześniej – polski sąd nie ma możliwości skontrolowania planów urządzenia lasu. Skierowaliśmy wówczas skargę do Komitetu z Aarhus, czyli międzynarodowego organu, który zajmuje się m.in. kwestiami dostępu obywateli do wymiaru sprawiedliwości w sprawach środowiskowych. Sprawa planów urządzenia lasów toczy się tam do dzisiaj. Z braku innych możliwości złożyliśmy również wraz z innymi organizacjami pozarządowymi skargę do Komisji Europejskiej, która rozpoczęła postępowanie w lipcu 2018 r. Oznacza to, że rząd polski miał ponad dwa lata na zajęcie się tą sprawą.”

Ponadto, w 2016 r. Polska wyłączyła gospodarkę leśną z przestrzegania obowiązków w zakresie ścisłej ochrony gatunków, przewidzianych w dyrektywach ptasiej i siedliskowej. Komisja wezwała polskie władze do usunięcia tego uchybienia w lipcu 2018 r., a rok później wydała uzasadnioną opinię w tej sprawie. W odpowiedzi Polska zadeklarowała, że rozważy zmianę swojego prawodawstwa w kontekście wyjątków dotyczących gospodarki leśnej. Ponieważ do dziś nie poczyniono postępów w tej kwestii, Komisja postanowiła skierować sprawę do Trybunału Sprawiedliwości UE.

Foto: Louis