Stanowisko organizacji społecznych w sprawie prac nad projektem UDER32

Wraz z innymi organizacjami społecznymi sprzeciwiamy się próbie ograniczenia prawa obywateli do sądowej kontroli działań administracji publicznej. Proponowana przez Ministerstwo Sprawiedliwości zmiana art. 173 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi narusza Konstytucję, prawo UE i Konwencję z Aarhus. Dlatego nie weźmiemy udziału w spotkaniu zwołanym przez Ministerstwo – nie będziemy legitymizować procesu, który zagraża podstawowym gwarancjom państwa prawa i udziałowi społeczeństwa obywatelskiego w życiu publicznym. 

W związku z zaproszeniem skierowanym przez Panią Ministrę do spraw Społeczeństwa Obywatelskiego, Adrianę Porowską, do wybranych organizacji społecznych na spotkanie dotyczące projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo przed sądami administracyjnymi (nr z wykazu prac legislacyjnych: UDER32) informujemy, że jednoznacznie sprzeciwiamy się proponowanym zmianom w art. 173 p.p.s.a. i podjęliśmy wspólną decyzję o nieuczestniczeniu w spotkaniu z podanych niżej przyczyn.Nie mamy żadnych wątpliwości dotyczących przygotowanego przez Ministerstwo Sprawiedliwości projektu. Jego treść jednoznacznie interpretujemy jako rażąco sprzeczną z Konstytucją RP, prawem UE, oraz Konwencją z Aarhus. Oczywistym celem tego projektu jest znaczące ograniczenie dostępu do wymiaru sprawiedliwości społeczeństwu reprezentowanemu przez organizacje społeczne, a tym samym ograniczenie możliwości efektywnego sprawowania społecznej kontroli nad działalnością administracji publicznej. Proponowana zmiana doprowadzi do nierówności podmiotów biorących udział w postępowaniu, odbierając prawa organizacjom, broniącym interesu społecznego. 

Nie jesteśmy w tych ocenach odosobnieni. Podobne stanowisko przedstawili nie tylko specjaliści i specjalistki z zakresu prawa międzynarodowego, ale również Minister ds. Unii Europejskiej, który wprost stwierdził w swojej opinii, że proponowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości przepis jest niezgodny z prawem unijnym. 

Tak fundamentalne wartości i prawa, jak dostęp przedstawicieli społeczeństwa do wymiaru sprawiedliwości, nie podlegają jakimkolwiek negocjacjom i samo proponowanie zmian prawnych, zmierzających do ich ograniczenia, jest niedopuszczalne. Zwłaszcza w sytuacji, gdy robi to rząd, który deklarował przywracanie praworządności. Z tych względów żadna z podpisanych organizacji nie będzie legitymizowała uczestnictwem swoich przedstawicielek i przedstawicieli w procesie legislacyjnym, który w demokratycznym państwie prawa nigdy nie powinien zostać zainicjowany. 

Wyrażamy również sprzeciw wobec arbitralnego i nietransparentnego doboru organizacji zaproszonych do udziału w organizowanym w pośpiechu spotkaniu w sprawie tak ważnej dla całego sektora pozarządowego i społeczeństwa obywatelskiego. 

Oczekujemy pilnego wycofania kwestionowanego przez nas przepisu. Jednocześnie deklarujemy otwartość na szerszą dyskusję na temat projektów zmian prawnych dotyczących tak zwanej deregulacji. Sprzeciwiamy się stosowaniu w przypadku tych projektów skróconego procesu legislacyjnego, w szczególności pomijania konsultacji publicznych. Nasz sprzeciw budzi nieprzejrzysty sposób procedowania tych projektów, niska jakość legislacyjna części z nich, brak należytej oceny skutków regulacji oraz analizy zgodności z prawem UE. 

Pełne stanowisko wraz z zaktualizowaną listą podpisanych organizacji: 

Stanowisko organizacji społecznych w sprawie prac nad projektem UDER32 | Frank Bold