Szybszy rozwój OZE gwarantem bezpieczeństwa energetycznego Polski

Atak Rosji na Ukrainę uświadamia, że tylko inwestycje w odnawialne źródła energii i ich szybki rozwój są w stanie długofalowo zabezpieczyć interesy energetyczne Polski i uniezależnić kraj od importu surowców. Dlatego Polska potrzebuje pilnego zniesienia barier dla OZE.

Dzisiaj kończą się konsultacje publiczne dotyczące nowelizacji ustawy o odnawialnych źródłach energii.

Wojna za naszą wschodnią granicą nakazuje rewizję polityki energetycznej. Konieczne staje się jej dostosowanie do nowej rzeczywistości oraz przyjęcie ambitnej strategii dekarbonizacji krajowej gospodarki.  Fundacja ClientEarth postuluje znaczne rozszerzenie projektu i dodatkowe regulacje, ponieważ propozycja rządu nie uwzględnia ostatnich wydarzeń w Ukrainie i nowego kontekstu geopolitycznego.

Anna Frączyk – prawniczka Programu Infrastruktura Paliw Kopalnych, autorka uwag ClientEarth:

– Inwestycje w odnawialne źródła energii bezpośrednio przekładają się na zmniejszenie zależności od paliw kopalnych: węgla, gazu i ropy, które Polska w dużej mierze importuje ze Wschodu. Pozwolą na wykorzystanie lokalnych źródeł energii - wiatru, słońca i biometanu, a także na decentralizację krajowej energetyki.

– Szybszy rozwój OZE przełoży się też na obniżenie cen energii i zmniejszenie rosnących kosztów jej zakupu przez odbiorców, a więc będzie wspierał nie tylko bezpieczeństwo energetyczne Polski, ale także bezpieczeństwo ekonomiczne Polek i Polaków – dodaje prawniczka.

Jak przyspieszyć rozój OZE? 

Fundacja ClientEarth Prawnicy dla Ziemi złożyła uwagi do projektu nowelizacji ustawy o odnawialnych źródłach energii. Postuluje upuzupełnienie projektu o zmiany w ustawie o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych (tzw. ustawie odległościowej). Jak podkreśla, konieczne jest natychmiastowe zniesienie wymogu zachowania minimalnej odległości pomiędzy elektrownią wiatrową a najbliższymi zabudowaniami – tzw. zasady 10h, która od blisko 6 lat ogranicza (a w praktyce niemal kompletnie wyklucza) lokalizację nowych turbin na terenie całego kraju.

Zdaniem Fundacji ClientEarth, Krajowy System Elektroenergetyczny wymaga też natychmiastowych zmian regulacyjnych, które przyczynią się do zwiększenia jego elastyczności i dostosują do wyższego udziału energii ze źródeł odnawialnych. W szczególności trzeba zapewnić dostęp do informacji o stanie technicznym sieci oraz możliwości przyłączenia źródła wytwórczego OZE na jak najwcześniejszym etapie planowania inwestycji.

Zmiany powinny również objąć m.in. umożliwienie budowy linii bezpośrednich, dzielenie się mocą kabla dystrybucyjnego przez różne źródła wytwórcze (tzw. cable-pooling) oraz poprawę transparentności działania operatorów sieci dystrybucyjnych (OSD).

Co więcej, niezbędne jest skrócenie czasu trwania oraz uproszczenie procedur planistycznych i administracyjnych towarzyszących inwestycjom w OZE.

Kolejnym krokiem powinno być dokończenie procesu unbundlingu oraz wydzielenia aktywów dystrybucyjnych państwowych koncernów energetycznych do odrębnych podmiotów (tj. niezintegrowanych pionowo w ramach grup kapitałowych). Zabieg ten umożliwi realizację polityki dystrybucyjnej i przyłączeniowej w sposób niezależny od interesów grup energetycznych.

Rząd będzie teraz rozważał zgłoszone uwagi, później projekt trafi pod obrady Sejmu. Zmiany mają wejść 1 stycznia 2023 r. W opinii Fundacji sytuacja wymaga przyspieszenia prac nad nowelizacją i skrócenia vacatio legis.

Pełna treść uwag znajduje się TUTAJ.