Kolejne szkolenie na temat dostępu do wymiaru sprawiedliwości w sprawach środowiskowych za nami

Rola organizacji pozarządowych oraz procedura pytań prejudycjalnych w obszarze ochrony środowiska były głównymi tematami drugiego spotkania w ramach projektu „Prawo na rzecz zielonej Europy”.

Spotkanie na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego otworzył Prezes Stowarzyszenia Sędziów Polskich Iustitia, prof. UŚ dr hab. Krystian Markiewicz przyznając, iż pojawiające się przed sądami powszechnymi roszczenia związane z ochroną środowiska stanowią nowe wyzwania dla sędziów.

O tym, jaką w postępowaniach sądowych rolę mogą pełnić organizacje pozarządowe mówiła r.pr. Agnieszka Warso-Buchanan z ClientEarth. Powołując się na sprawę, z którą ClientEarth wystąpiło przed sądami w Wielkiej Brytanii, wskazała, iż w tej sprawie, Sąd Najwyższy zadał pytanie prejudycjalne do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który potwierdził uprawnienia dla jednostki i organizacji pozarządowej domagania się od władz przygotowania planu ochrony powietrza spełniającego określone, zgodne z prawem kryteria oraz osiągnięcie celu poprawy jakości powietrza w możliwie najkrótszym terminie.

Z kolei do Komitetu ds. Przestrzegania Konwencji z Aarhus organizacje pozarządowe mogą bezpośrednio składać powiadomienia, a „Komitet jest pomostem między Stronami Konwencji z Aarhus a społeczeństwem” oceniła dr Ilona Przybojewska z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Dodatkowo, przedstawiła statystyki wskazujące, iż najistotniejszym zadaniem Komitetu jest rozpatrywanie powiadomień ze społeczeństwa, a większość (59%) powiadomień składanych jest przez organizacje pozarządowe.

„W procesie rozwoju prawa unijnego kluczowa jest rola orzecznictwa Trybunału, a w szczególności pytań prejudycjalnych, gdyż sąd unijny nie działa z urzędu” podkreślił dr Mariusz Baran z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zaczynając od roli pytań prejudycjalnych, omówił wyroki Trybunału, które pojawiły się dzięki tej procedurze, a które przyczyniły się do rozwoju dostępu do wymiaru sprawiedliwości w sprawach z zakresu ochrony środowiska. Dodatkowo, wskazał, iż poprzez interpretację przepisów praw unijnego, Trybunał dokonuje również interpretacji Konwencji z Aarhus.

Na zakończenie dr Piotr Bogdanowicz z Uniwersytetu Warszawskiego zarysował najważniejsze kwestie dotyczące procedury pytań prejudycjalnych, w tym omówił wyrok Trybunału wskazujący, iż państwo ponosi odpowiedzialność, jeżeli jej sąd ostatniej instancji nie wystąpił z wnioskiem o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym. Podzielił się on również z uczestnikami swoimi doświadczeniami dotyczącymi wniosków o pytania prejudycjalne w sprawach związanych z praworządnością.

Wszystkich zainteresowanych informacjami przyszłych edycjach szkoleń i o projekcie „Prawo na rzecz bardziej zielonej Europy” zapraszamy do kontaktu z Małgorzatą Kwiędacz-Palosz z Fundacji ClientEarth. Adres: mkwiedacz@clientearth.org.

Prezentacje ze spotkania w dniu 18.04.2019 r. dostępne są tutaj.