Czarne chmury nad Balatonem: 21 organizacji z 12 krajów wzywa Komisję Europejską do reakcji w sprawie węgierskich jezior

Europejskie organizacje pozarządowe zaapelowały do Komisji Europejskiej o wszczęcie postępowania przeciwko węgierskim władzom. Ogromne inwestycje w infrastrukturę turystyczną, realizowane przy aprobacie węgierskiego rządu, zagrażają słynnemu Balatonowi i trzem innym jeziorom.

W liście wysłanym do Komisji Europejskiej organizacje pozarządowe zarzucają węgierskiemu rządowi, że tworzy przepisy ułatwiające realizację wielkoskalowych projektów budowlanych w branży turystycznej, które szkodzą przyrodzie chronionych jezior Balaton, Fertő, Tata i Velence.

Sporne jeziora to bogate ekosystemy słodkowodne, które zapewniają siedlisko i schronienie ogromnej liczbie chronionych gatunków ptaków. W uznaniu ich przyrodniczego znaczenia zostały objęte ochroną prawną jako obszary Natura2000 i obszary wodno-błotne o znaczeniu międzynarodowym na podstawie konwencji ramsarskiej.

Pierwszym sygnałem, że nad jeziorami zbierają się czarne chmury, byłą skarga złożona do Komisji Europejskiej przez węgierskich przyrodników w związku z inwestycją budowlaną w rezerwacie przyrody i obszarze Natura2000 nad jeziorem Fertö. Skarga zarzuca węgierskim władzom wprowadzanie regulacji prawnych, które „w szczególnych przypadkach” umożliwiają ominięcie obowiązku wykonania oceny oddziaływania inwestycji na środowisko i przeprowadzenia konsultacji społecznych. W praktyce oznacza to łatwiejszą realizację inwestycji szkodliwych dla środowiska i wyjęcie ich spod jakiejkolwiek kontroli społecznej. Niestety, półtora roku po złożeniu skargi Komisja Europejska nie podjęła działań w tej sprawie.

Ewelina Tylec-Bakalarz, prawniczka w Fundacji ClientEarth Prawnicy dla Ziemi, komentuje: “Problem prawny, z którym mamy tu do czynienia, ma dwa aspekty: po pierwsze, potężne obiekty infrastruktury turystycznej są realizowane bez rzetelnej oceny ich oddziaływania na obszary Natura 20000, czego wymaga unijne prawo. Co gorsza, węgierskie władze wprowadzają kolejne regulacje, które znacznie ułatwiają otrzymanie zezwolenia na tego typu inwestycje. Po drugie, węgierski rząd skutecznie utrudnia działanie organizacjom pozarządowym, wprowadzając przepisy ograniczające społeczeństwu możliwość przeciwdziałania szkodliwym projektom.”

“Mamy nadzieję, że nasz list będzie kroplą, która przeleje czarę goryczy i przekona Komisję Europejską do wszczęcia procedury naruszeniowej przeciwko rządowi węgierskiemu na podstawie skargi z 2019 roku. Wprawdzie skarga odnosi się jedynie do Jeziora Fertő , ale w dłuższej perspektywie zdecydowana reakcja ze strony Komisji może pomóc w ochronie innych chronionych jezior na Węgrzech i przyrodniczo cennych obszarów w całej Europie”.

Foto: milesz